22 jul. 20236 minuten om te lezen

De kerken van Koning Lalibela

Het leuke aan wonen in een ander land is dat er veel nieuwe dingen te ontdekken zijn. Niet dat ik ooit op de Waddeneilanden of de Keukenhof in Nederland ben geweest, maar in een andere omgeving ben je toch meer geneigd om er op uit te gaan. Zo ontstond het plan om met buurman Wim naar Lalibela te gaan. Op slechts 45 minuten vliegen van Addis Ababa vind je bijzondere grotkerken. In de 12e eeuw besloot koning Lalibela een nieuw Jeruzalem te bouwen in Ethiopië wat resulteerde in de unieke, uit het gesteente gehouwen kerken.

Overland is nog niet veilig en dit is een snelle manier om het gebied te bezoeken.

Vanaf Addis hadden we een tussenstop in Gonder (55 min.vliegen) en na een half uur wachten en een paar mensen erbij, vlogen we door naar Lalibela (30 min.). Het grappige is dan weer dat de verkochte zitplaatsen niet overeenkomen met de stoelen in het vliegtuig maar je vindt gewoon een plekje en dan komt het allemaal wel weer goed. Het is een propellervliegtuig maar de vlucht viel ons alles mee. Vooraf waren we gewaarschuwd dat het een “bumpy ride” kon worden.

Vanuit het vliegtuig zie je al hoe mooi het gebied is, heuvelachtig en groen. De meest recente oorlog heeft ook hier impact gehad net als corona. Souvenirshopjes zijn gesloten, het hotel lijkt speciaal voor ons geopend te zijn, achterstallig onderhoud en een verhoging van de entreeprijs van $50 naar $100. Toevallig net vorige week ingegaan.

Later horen we wat hier allemaal van betaald moet worden en de inflatie is hier niet bij te houden dus de levensstandaard voor de mensen hier wordt ongeveer met de week duurder. Nu eten wij er geen boterham minder om dus even slikken en weer doorgaan. Maar hoewel de prijs in dollars is, kun je niet in dollars betalen. Dat moet dan weer cash in Birrs……krijg je wel een mooi t-shirt voor.

Na de lunch haalt gids Daniel ons met een minivan op en na de aankoop van het toegangsticket (het is wel 5 dagen geldig) gaan we op weg naar de eerste 6 kerken.

De uit de rotsen gehouwen kerken liggen op een ongeveer driehoekig terrein van 15 hectare aan weerszijden van een uit de rotsen gehouwen stroom die plaatselijk bekend staat als de rivier de Jordaan. Ze zijn te vinden in twee grote clusters, waarbij het prachtige Bet Giyorgis op ongeveer 300 meter van de andere kerken staat. Voor velen de meest bekende kerk in de vorm van een kruis. En ook één van de mooiste vind ik persoonlijk.

Om de kerken te beschermen tegen weersinvloeden is er een overkapping gemaakt die echt afbreuk doet aan deze plek. Te lelijk voor woorden en absoluut niet passend bij de omgeving en de kerken.

In de noordelijke cluster vind je de onderstaande kerken:

· Bet Medhane Alem (House of the Saviour of the World)

· Bet Maryam (House of Mary)

· Bet Meskel (House of the Cross)

· Bet Denagel (House of Virgins)

· Bet Golgotha and Mikael (House of Golgotha Mikael)

· Biete Giyorgis (House of Saint George)

Bet Medhane Alem

Dit is de eerste kerk die je tegenkomt nadat je de kassa hebt verlaten. Het is naar verluidt de grootste vrijstaande rotskerk ter wereld en heeft een prachtige architectonische eenvoud. Op de binnenplaats zie je openingen die gebruikt werden als graven.

Bet Maryam

Via een korte tunnel vanuit Bet Madhane Alem kom je bij deze kerk terecht. Volgens de legende de eerste kerk die uitgehouwen is en een populair pelgrimsoord. Binnenin bevindt zich een zuil met daarop de 12 geboden in 2 talen maar deze is ingepakt, onzichtbaar voor ons stervelingen. Op de binnenplaats vind je de kleine kapellen van Bet Meskel en het nog kleinere Bet Denagel.

Bet Golgotha and Mikael

Ten westen van de noordelijke cluster vind je de tweelingkerken Golgotha en Mikael, met in Golgotha de kleine kapel van Selassie waar koning Lalibela naar verluidt begraven ligt. Je zult hiervoor op het woord van de priesters moeten afgaan, want de kapel is traditioneel gesloten voor niet-kerkelijke bezoekers. Patrick ziet een gelijkenis met de heilige grafkerk in Jeruzalem en we pakken de foto’s erbij.

Biete Giyorgis

De kerk is 15 meter hoog, het dak ligt gelijk met de grond en het gebouw wordt omringd door een binnenplaats met steile rotswanden. De visueel indrukwekkende buitenkant wordt aangevuld door een contrasterend eenvoudig interieur.

De kerken van de zuidelijke cluster:

· Bet Gabriel Raphael (House of Gabriel Raphael)

· Bet Abba Libanos (House of Abbot Libanos) en Bet Leham

· Bet Emanuel (House of Emmanuel)

· Bet Mercurios (House of Saint Mercurios)

Bet Gabriel Raphael

Men vermoed dat dit een combinatie van een kerk en een verstevigd paleis (vesting) voor koning Lalbela was. Vanuit hier loop je door een donkere, smalle gang naar Bet Mercurios. Er wordt gezegd dat het een doorgang door de hel nabootst, waarbij je uitkomt in het licht van de kerk. Een deel van de doorgang is ingestort dus je komt voortijdig omhoog en betreed de kerk via de normale ingang.

Bet Abba Libanos en Bet Leham

Gebouwd rond een grot in een verticale rotswand, is het dak nog steeds verbonden met de oorspronkelijke rots, terwijl de tunnels de zijkanten en achterkant van elkaar scheiden. Volgens de legende was Mesekel Kibre, de vrouw van Lalibela, verantwoordelijk voor de bouw, mogelijk geholpen door engelen. Een tunnel van 50 meter verbindt Libanos met het kleinere Bet Leham. Het geheel heeft wat weg van Petra in Jordanië.

Bet Emanuel

Lalibela's eerbetoon aan het oude Axum, is de enige volledige monoliet in de zuidelijke cluster. Deze 12 meter hoge en nauwkeurig versierde monoliet was waarschijnlijk de privékerk van de koninklijke familie.

Bet Mercurios

Als Bet Gabriel-Rafael het paleis was, dan was Bet Mercurios misschien de gevangenis of de rechtszaal - geen enkele andere kerk heeft bewijs van ijzeren boeien in de omringende geul.

Een hoop informatie die ik uiteraard niet allemaal onthouden heb maar gelukkig online terug heb kunnen lezen.

Rond 17:30 uur zet de chauffeur ons af bij een vreemd uitziend restaurant waar we geadviseerd worden wat te drinken maar niets te eten. Het is op loopafstand van ons hotel. Dat wordt dus een biertje, genieten van het uitzicht en al het moois wat we gezien hebben verwerken. Teruglopend naar het hotel verzamelen er zich heel wat mensen om ons heen om de geijkte vragen te stellen. What’s your name? Where are you from?

Patrick besluit de volgende dag niet mee te gaan om de kerken van de zuidelijke cluster te bezoeken. Hij heeft last van z’n knie en voegt zich bij ons als we de lokale markt gaan bezoeken. En hoewel de kerken op elkaar lijken, moet je voor een bezoek aan de zuidelijke cluster heel wat trappenlopen en langs smalle, donkere doorgangen.

Na de laatste kerk lopen we naar een punt van waar je een fenomenaal uitzicht hebt over de omgeving. Je overziet het gebied en in de verte ligt ook de lokale markt. Patrick is opgehaald en sluit zich weer bij ons aan. De hele omgeving komt tezamen op deze zaterdagmarkt waar vooral veel ezels te zien zijn, honing, zaden, groenten, keukenspullen en traditionele kleding en sjaals worden verkocht. Overbodig te melden dat we hier natuurlijk ook weer behoorlijk opvallen.

Opmerkelijk is dat ze “China” roepen als ze ons zien. Of we dat nu als een compliment moeten opvatten…..Terug in het hotel drinken we koffie op het terras als om 11:30 uur onze chauffeur klaar staat om ons naar het vliegveld te brengen. Hij neemt een andere route dan de heenweg dus zien we weer een ander stukje omgeving. Op het kleine vliegveld moeten we bij de ingang ons paspoort laten zien, bij binnenkomst alles laten scannen om vervolgens letterlijk 100 meter verderop dit weer te herhalen. Dit tot grote frustratie van Patrick. Welkom in Ethiopië! Een klein uurtje later landen we weer op Bole airport in Addis Ababa, een mooie ervaring rijker.